Τα Χελιδονίσματα είναι τραγούδια που συνήθιζαν να λένε τα παιδιά για να αναγγήλλουν τον ερχομό των χελιδονιών τον μήνα Μάρτη. Γι αυτό συνηθίζουμε να τα λέμε και κάλαντα του Μάρτη.
Κάθε τόπος έχει τα δικά του χελιδονίσματα, αλλά στις μέρες μας κάποια από αυτά έχουν κυριαρχήσει πανελληνίως, όπως αυτά της Αιανής Κοζάνης ή της Ρόδου.
Σε αυτήν την σελίδα σας παρουσιάζουμε κάποια χελιδονίσματα από διάφορα μέρη της Ελλάδας.
Σε αυτή τη σελίδα θα βρείτε στίχους, παρτιτούρες και βίντεο για το μεταλλόφωνο.
Χελιδονίσματα και έθιμα
Τα παλαιότερα χρόνια τα παιδιά τραγουδούσαν τα χελιδονίσματα όπως και τα κάλαντα:
Περνούσαν από σπίτι σε σπίτι με ένα ξύλινο ομοίωμα χελιδονιού και καλαθάκια στρωμένα με λουλούδια. Τραγουδούσαν και ζητούσαν αυγα, μιας και ο ερχομός του Μάρτη και των χελιδονιών πέφτει μέσα στην περίοδο της Σαρακοστής. Τα αυγά τα φυλούσαν στο κελάρι για να τα βάψουν κόκκινα το Πάσχα.
Εκτός από αυγά, όμως, οι νοικοκυρές έδιναν στα παιδιά και “σχοινιά πεντηκοστά”, βραχιολάκια από κόκκινα και άσπρα νήματα για να “δέσουνε” τον Μάρτη. Το έθιμο αυτό υπάρχει μέχρι τις μέρες μας: Μικροί και μεγάλοι φοράμε τους “Μάρτες” για να μην καούμε από τον ήλιο. Στις 20 ή 21 Μαρτίου έχουμε την εαρινή ισημερία και πλησιάζουμε προς το θερινό ηλιοστάσιο, πράγμα που σημαίνει πως φεύγουμε σιγά-σιγά από τις χειμωνιάτικες μέρες και, πλησιάζοντας το καλοκαίρι, ο ήλιος γίνεται όλο και πιο ζεστός.
Κάντε κλικ εδώ ή στην παρακάτω εικόνα για να κατεβάσετε και να εκτκυπώσετε το χελιδονάκι. Χρωματίστε, ψαλιδίστε, στερεώστε σε ένα μολύβι, ξυλάκι ή καλαμάκι, και τραγουδήστε κι εσείς τα κάλαντα του Μάρτη!
Χελιδόνα έρχεται (Αιανή Κοζάνης)
Η Χελιδόνα από την Αιανή Κοζάνης έχει καθιερωθεί ως το πιο γνωστό χελιδόνισμα πανελληνίως.
Το τραγούδι βασίζεται στις νότες Μι – Σολ – Λα, το πιο συνηθισμένο σχήμα για τα πρώτα παιδικά τραγούδια.
Κάντε κλικ εδώ ή στην παρακάτω εικόνα
για να μεταφερθείτε στο τραγούδι και να βρείτε στίχους, νότες και βίντεο για το μεταλλόφωνο.
Χελιδονάκι πέταξε (Ρόδος)
Μία από τις πιο αγαπημένες μελωδίες της Άνοιξης.
Κάντε κλικ εδώ ή στην παρακάτω εικόνα για να μεταφερθείτε στο τραγούδι
και να βρείτε στίχους, νότες και βίντεο για το μεταλλόφωνο.
Περιστεράκι πέταξε (Χελιδονάκι πέταξε)
Ήρθε, ήρθε χελιδόνα (Θράκη)
Σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα χελιδονίσματα που παρουσιάζονται εδώ, αυτό φαίνεται να είναι το πιο σύνθετο μελωδικά.
Αν και οι στίχοι του είναι απλοί, η μελωδία απλώνεται σε μεγάλη έκταση και αποτελείται από πολλές διαφορετικές φράσεις. Ο ρυθμός είναι στα 7/8 και στο βίντεο που συνοδεύει τους στίχους ακούμε την χορωδία να συνοδεύεται από μικρό οργανικό σύνολο.
Ακούστε το τραγούδι και βρείτε στίχους και νότες του τραγουδιού εδώ.
Μάρτη, Μάρτη χιονερέ (Δωδεκάνησα)
Μια απλή, με 4 νότες, μελωδία, εύκολη για τραγούδι και μουσικά όργανα.
Βρείτε εδώ στίχους, παρτιτούρα και βίντεο.
Χελιδόνα (Σιτοχώρι Σερρών)
Ένα ιδιαίτερο, χελιδόνισμα, που ξεκινά θυμίζοντας στους στίχους το χελιδόνισμα από την Αιανή, αλλά στην συνέχεια διαφοροποιείται αρκετά.
Ακούστε εδώ το τραγούδι και βρείτε στίχους και νότες.
Χελιδονίσματα από την Αρναία Χαλκιδικής
Ένα ακόμα χελιδόνισμα από την Βόρειο Ελλάδα. Οι νέοι της περιοχής, με τραγούδι, πρασινάδες και την χελιδόνα προαναγγέλλουν την Άνοιξη.
Στίχοι, Νότες και βίντεο του τραγουδιού εδώ.
